به گزارش پیام خانواده، سالها است که کارشناسان و مسئولان ذیربط نسبت به کاهش جمعیت و رشد منفی آن هشدارهایی را داده‌اند و دائما در تلاش‌اند فرهنگ ازدواج آسان و به موقع را در میان جوانان جا بیاندازند.
پیش از این رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده با بیان اینکه جوانان تمایل به ازدواج دارند اما مشکل در توان و عدم در اختیار قرار دادن امکانات به جوانان است و ۱۶ میلیون جوان در انتظار ازدواج هستند، گفته بود: نیاز به ازدواج بروز پیدا کرده است و اکنون دارد به انحراف کشیده می‌شود بنابراین جوانان را نباید مقصر به نداشتن تمایل برای ازدواج دانست.
وی همچنین درباره هراس فرزندآوری گفته بود که این هراس حاصل فرهنگ سازی ۵۰ ساله در کشور است و سال‌هاست که کلمه بارداری را باخطر بیان می‌کنند و سن متوسط آمار پنجره جمعیتی از ۳۰ و ۳۵ سال گذشته است.
«جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» نام طرح مجلس شورای اسلامی است که آذر ۹۹ اعلام وصول شد. این طرح در راستای ضرورت حمایت سطوح قانونگذاری و سیاست گذاری برای رفع موانع فرزندآوری نظیر هزینه‌های بالای بارداری، زایمان و درمان ناباروری، هزینه های بالای معیشت و... تدوین و با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اسفند ۹۹ مقرر شد به مدت هفت سال اجرای آزمایشی شود.
این طرح به هنگام اعلام وصول ۵۲ ماده داشت که از جمله آنها پرداخت ودیعه مسکن مشروط به قرارداد رسمی اجاره برای دانشجویان متاهل فاقد مسکن غیر کارمند دولت، مکلف شدن بانک مسکن به پرداخت وام خرید و ساخت و جعاله مسکن برای خانواده های دارای حداقل سه فرزند زیر ۲۰ سال سن با سقف دو برابر مصوب سایرین، برخورداری یک پایه یا گروه تشویقی برای کارمندانی که صاحب فرزند سوم تا پنجم می شوند، افزایش مدت مرخصی زایمان با پرداخت تمام حقوق و فوق العاده های مرتبط، ممنوعیت اجبار شیفت شب برای مادران شاغل باردار و دارای فرزند شیرخوار تا دو سال و پدران صاحب نوزاد تا سه ماه، اعطای دورکاری حداقل چهار ماه در دوران بارداری برای مادران شاغل، موافقت مراکز آموزش عالی با تقاضای کتبی مادران باردار برای مرخصی یک نیمسال تحصیلی پیش از زایمان و تقاضای مادران باردار یا دارای فرزند زیر سه سال برای آموزش مجازی یا غیر حضوری تا ۵۰ درصد از واحدهای دروس نظری، حمایت از شرکت های دانش بنیان به جهت تولید اقلام درمان ناباروری، تحت پوشش بیمه قرار دادن کلیه مادران فاقد پوشش بیمه ای در طول بارداری و شیردهی و کودکان تا سن پنج سال و... بود.
مطابق با این طرح عقیم سازی و هرگونه خرید و فروش و توزیع اقلام مرتبط با پیشگیری از بارداری و کارگذاشتن اقلام پیشگیری در شبکه بهداشت و درمان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ممنوع است و وزارت بهداشت مکلف است دستورالعمل مواردی را که بارداری خطر جانی برای مادر دارد را تهیه و با تصویب ستاد عالی جمعیت اجرایی کند. در همین راستا نیز قوه قضائیه مکلف است برنامه مقابله با سقط غیرقانونی جنین و اصلاح مقررات مرتبط را تهیه و اجرا کند.
همچنین مطابق با تبصره یک ماده ۲۴ این طرح، تسهیلات ازدواج جوانان مقرر در قوانین بودجه سنواتی به افراد بالای ۵۰ سال سن تعلق نمی گیرد و اینگونه می‌توان از ازدواج و طلاق‌های صوری برای گرفتن وام ازدواج جلوگیری و ازدواج جوانان را تسهیل بخشید.
امیرحسین بانکی پور به ایسنا گفته بود که این طرح دارای ابهامات مالی بود که با اصلاحاتی این اشکال رفع شد. ابهام دیگر درباره بحث غربالگری بود که عبارت «حذف برنامه غربالگری» را حذف کردیم چون این اشتباه پیش آمده بود که مجلس به دنبال حذف کل غربالگری در بارداری است.
موارد مذکور در طرح ۵۲ ماده ای اعلام وصول شده در آذر ۹۹ قید شده اما بنا بر گفته سخنگوی کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، پس از بررسی این طرح در ۷۳ جلسه، در نهایت طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده با ۷۴ ماده نهایی شده است.
به گزارش ایسنا، با توجه به شرایط اقتصادی فعلی مهم‌ترین راه جلوگیری از رشد منفی جمعیت و افزایش فرزندآوری بهبود شرایط و اعطای مشوق‌های دائمی در حوزه اقتصاد، اشتغال، مسکن و ... است تا جوانان بتوانند با آسودگی خیال تشکیل خانواده دهند. اکنون باید دید آیا اجرای آزمایشی هفت ساله این طرح می‌تواند به افزایش نرخ باروری کل به بیش از سطح جانشینی بیانجامد یا خیر؟.